Bodemassen

onze visie

Afval dat we niet meer kunnen hergebruiken, verbranden we en maken er zo veel mogelijk energie en grondstoffen van. Uit de bodemassen die overblijven na het verbrandingsproces in de afvalenergiecentrales van HVC willen we ook zoveel mogelijk grondstoffen halen. Daarom maken wij de bodemassen schoon door ze te wassen. We halen de waardevolle metalen eruit om te recyclen. Het granulaat dat daarna overblijft, geven we een tweede leven in de grond-, weg- en waterbouw.

over bodemas

De bodemassen is het deel dat niet verbrandt in onze afvalenergiecentrales. Dat is qua gewicht ongeveer 25% van het afval dat we verbranden. Het bestaat vooral uit steenachtige materialen, keramiek, glas en metaaldelen. In de bodemas zitten verschillende verontreinigingen, vooral zouten. Die zouten zitten al in het afval, maar vormen zich ook voor een deel tijdens het verbrandingsproces. Vooral het deel wat in wateroplosbaar is, is slecht voor het milieu, maar is goed eruit te wassen.

Green Deal: schonere bodemassen

Jaarlijks produceren de Nederlandse afvalenergiecentrales meer dan 1,5 miljoen ton bodemas. Door de vervuiling die in de bodemassen zit, konden deze alleen in de wegenbouw worden gebruikt als zogenoemde IBC-bouwstof. IBC staat voor isoleren, beheren en controleren. De bodemassen werden ingepakt met een vloeistofdichte folie en werden regelmatig gecontroleerd. Hiermee werd voorkomen dat de vervuiling in de grond en het grondwater terecht kwam. Om bodemassen op een schone en nuttigere wijze te kunnen gebruiken is in 2012 een ‘Green Deal Verduurzaming nuttige toepassing AEC-bodemas’ opgesteld. Bodemassen mogen vanaf 2020 alleen nog worden gebruikt als deze veel minder wateroplosbare vervuiling bevatten.

wassen of immobiliseren

Er zijn twee opties om bodemassen te krijgen die zonder maatregelen gebruikt mogen worden.

1. wassen

De vervuiling wordt uit de bodemas gewassen. Het voordeel is dat het product schoon is en dus beter te recyclen is. Het nadeel is dat er een slib overblijft dat moet worden gestort.

2. immobiliseren

Hierbij wordt de vervuiling gebonden in het product. Het voordeel is dat alle bodemassen gebruikt kunnen worden. Een nadeel is dat de vervuiling in het product blijft. Hiermee verplaatst het vervuilingsprobleem zich naar de toekomst. De Inspectie Leefomgeving en Transport van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat waarschuwde in juni 2022 voor dit risico in een signaalrapportage.

De overheid heeft voorkeur voor het wassen, omdat je daarmee de vervuiling nu eruit haalt. Dat was ook de intentie van de ‘Green Deal Verduurzaming nuttige toepassing AEC-bodemas’.

eerste ter wereld

HVC heeft gekozen voor het wassen van de bodemas. Als eerste in de wereld ontwikkelde HVC samen met Boskalis Environmental een installatie die de bodemassen schoon wast. Op de locatie van HVC in Alkmaar wast de installatie sinds 2015 alle bodemas van de afvalenergiecentrales van HVC (Alkmaar en Dordrecht). De gewassen bodemas is zo schoon dat het een volwaardige vervanger van zeezand is. Deze kan zonder de extra IBC-maatregelen gebruikt worden als aanvul- en ophoogmateriaal in wegenbouwprojecten.

recyclen van waardevolle materialen

We wassen de bodemassen en scheiden deze in verschillende groottes. Metalen zoals ijzer, non-ferro (NF) en roestvrijstaal (RVS), halen we eruit en worden gerecycled. In 2021 leverde dit circa 12% recyclebaar metaal op. Het spoelwater reinigen we continu en gebruiken we steeds opnieuw.

Video bodemwasinstallatie

schoon product voor wegenbouw

De gewassen bodemas is de basis voor de circulaire bouwstof Beaumix. wASH vof (de samenwerking tussen HVC en Boskalis Environmental) produceert deze bouwstof en is verantwoordelijk voor de kwaliteit. De korrelopbouw en vorm van Beaumix is erg stabiel. En het is waterdoorlatend waardoor het ook tijdens regenval goed verwerkbaar blijft. Hierna ontstaat schoon materiaal dat een volwaardige vervanger is van zeezand. Het is vrij toe te passen in onder andere de wegenbouw.

Het mooie van Beaumix is dat de eigenschappen beter zijn dan van zand. Bovendien is het gemaakt van gerecycled materiaal. Een prachtig voorbeeld van circulaire economie.

Kees Mulders, projectleider grondstoffen bij Boskalis en verantwoordelijk voor de afzet van Beaumix

het Amaliaviaduct en andere toepassingen

Boskalis zorgt voor de verkoop van Beaumix. De eerste grote klant in 2016 was het Havenbedrijf Rotterdam, voor de aanleg van het Amaliaviaduct op de Maasvlakte. De afgelopen jaren is Beaumix bij nog drie andere grote projecten gebruikt. De grootste is de Blankenburgtunnel. HVC heeft Beaumix zelf gebruikt op het terrein, als ondergrond voor een nieuw parkeerterrein.